Bottum up! Zorg met een andere benadering.

In maart zijn Willem Andrea en Ruby Blauw op bezoek geweest in de tweede kamer. Hoe dit is verlopen is te lezen in ons vorige nieuwsbericht. Het stuk dat Willem aan John Kerstens heeft overhandigd is hieronder te lezen:

Bottum up! Zorg met een andere benadering.

We kennen de krantenkoppen, er heerst een groot tekort in de zorg. Als Partij van de Arbeid vinden wij dit uiteraard een pijnlijk punt in deze huidige maatschappij. Goede zorg is een basisbehoefte waar iedere Nederlander premie voor betaald en dus recht op heeft.

De tendens omtrent deze problematiek lijkt echter steeds meer te gaan over geld. Een grote investering zou het tekort aan handen kunnen oplossen. Alleen we weten ook dat deze potten geld niet over een uur beschikbaar zijn. We vergeten dat er door een gigantische hoeveelheid aan administratieve werkzaamheden en bureaucratie een stuk werkplezier is weggehaald. Door deze verhogende werkdruk kan het zo zijn dat mensen ‘last’ krijgen van hun werk; oftewel werklast ervaren. Een paar extra handen lost dit alleen niet volledig op.

Willem Andrea heeft 40 jaar ervaring als verpleegkundige en een andere kijk op de aanpak van deze problematiek. Er is niet alleen veel geld nodig, maar ook, in overleg en afstemming met de VAR/OR/medische staf/patiëntenorganisaties etc. een pakket aan structurele en culturele maatregelen betreffende de huidige werkwijzen in de zorg. Financiering moet ondersteunend zijn in plaats van sturend. Hij zegt hier het volgende over:

Inwoners van Nederland hebben recht op zorg. Verzorgenden, verpleegkundigen geven daar samen met andere professionals uitvoering aan. Deze club mensen zijn zorgzaam, zorgvuldig, betrouwbaar en respectvol. Door de hoge werkdruk, te kort aan handen, bureaucratie en complexere zorg (om maar wat te noemen) komen deze eigenschappen onder druk te staan. De professionals krijgen last van hun werk door de gestelde eisen. Hoge werkdruk gaat hand in hand met hoge werklast, dat gun je de inwoners van dit land en verzorgenden en verpleegkundigen niet. Zij dienen zich gekoesterd te voelen. Het resultaat van deze problematiek is dat er een apathische gevoelens naar het werk kunnen ontstaan. Deze ontwikkeling is desastreus en dient te worden aangepakt. Dat de mensen ermee stoppen, of zelfs niet aan een opleiding in de zorg beginnen, begrijp ik wel. Je ziet hetzelfde gebeuren o.a. in het onderwijs.

Na jaren ervaring, waarin Willem Andrea ook als leidinggevende heeft gefunctioneerd, kijkt hij verontrustend naar de huidige ontwikkelingen. Ook in zijn tijd als verpleegkundige deden er zich problemen voor als werkdruk en werklast. Deze zijn toen aangepakt op een wijze die volgens hem alles te maken heeft met decentralisatie. Los van het feit dat deze wijze niet overal hoeft te werken wil hij deze toch graag aanreiken en zorginstanties inspireren om er over na te denken. Daarbij is het wel van belang dat de problematiek door besturen en/of strategisch management gesignaleerd, herkend en erkend worden. Een tevredenheidsonderzoek van zowel zorgverleners als wel cliënten creëert daarmee duidelijkheid. Ook kan het helpen de werkdruk op een objectieve wijze te meten. Hiermee kom je tot inzicht betreffende voldoende al dan niet onvoldoende inzet van personeel.

In tijden van hoge werkdruk en werklast werd er bij ons besloten te decentraliseren. De afstand tussen de leidinggevenden en werknemers op de werkvloer werd te groot. De werknemer moest veel meer beslissingsbevoegdheden en inspraak krijgen door gestructureerd werkoverleg. Je geeft hiermee aan dat je vertrouwen hebt in je medewerkers en deze kan tevens snel door met het werk. Vertrouwen in elkaar is een belangrijke basis om plezier te hebben in je werk en je betrokken te voelen in een team. Je voelt je als medewerker serieus genomen en verantwoordelijk voor je taken.

Om deze bevoegdheden in goede banen te leiden en de kwaliteit te waarborgen is het belangrijk dat werknemers via het werk trainingen aangeboden krijgen. Het moet leuk en innovatief blijven om in de zorg te werken. Naast de trainingen in verband met complexere zorg moet je je als medewerker ook op persoonlijk vlak kunnen blijven ontwikkelen.

Doorgaande op de verkleining van afstand tussen leidinggevende en werknemer is het belangrijk dat de leidinggevende zichtbaar en begaan is met de werknemers. Dit hield voor mij in dat ik op dezelfde tijd als de werknemers begon, ook gewoon in het ‘wit’ en geen vergadering plande voor 10 uur. De organisatie moet ondersteunend zijn aan het primaire proces. Als dat betekend dat een vergadering in de ochtendspits is, dan doen we dat niet.

Naast het verkleinen van de afstand tussen leidinggevenden en werknemers is het belangrijk haalbare projecten te creëren. Tegenwoordig vliegen de projecten die groots en alomvattend zijn ons om de oren. Knip deze projecten op in kleine stukjes. Het gevoel van haalbaarheid en de kans op succesvolle afloop wordt hiermee vergroot. Beter één project goed dan twee half. Daardoor verklein je de weerstand op veranderingen.

Tevens is het belangrijk om werknemers na twee of drie maanden een vast contract te bieden. De jeugd heeft zekerheid nodig. Geen vast contract is geen hypotheek. Laat de jeugd nu net onze toekomst zijn.

De ervaring is dat door bovenstaande maatregelen het ziekteverzuim en burn-out tot een flinke daling heeft geleid. En mocht iemand ziek zijn, moet diegene ziek kunnen zijn. Liever twee weken ziek, dan na 2 dagen weer met tegenzin naar en op het werk.

Tenslotte heeft het in het verleden zijn nut bewezen om je als verzorgenden en verpleegkundigen te verenigen of je aan te sluiten bij een vakbond om iets te veranderen in de zorg. Hiermee kan je als beroepsgroep het verschil maken voor zowel jezelf als voor de inwoners van Nederland.

Dat financiering ondersteunend en niet sturend moet zijn, blijkt uit het verhaal van Willem Andrea. Ook als Partij van de Arbeid vinden we dit een belangrijke pijler in onze standpunten. Uiteraard ondertekenen we de behoefte naar meer financiële middelen, maar dan zijn we er nog niet. Een verandering in structuur en cultuur kan mede bepalend zijn voor het plezier, de passie en de betrokkenheid voor het vak als verzorgenden en verpleegkundigen.

Namens PvdA Medemblik,

Ruby Blauw,

Willem Andrea